Làm Gì Khi Trẻ Chậm Tiếp Thu? 3 Dấu Hiệu & 10 Giải Pháp Cho Bố Mẹ

Hấu hết bố mẹ nghĩ rằng nếu trẻ chậm tiếp thu, học chậm đồng nghĩa với việc trẻ học kém, trẻ không chịu cố gắng.

Nhưng đây là một suy nghĩ sai lầm!

Một trong những điều khó khăn nhất của bố mẹ là chấp nhận con mình là một người chậm tiếp thu.

Khi trẻ gặp tình trạng chậm tiếp thu, bố mẹ cần tìm giải pháp giúp cuộc sống của bé dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, trước khi làm điều đó, bố mẹ phải tìm hiểu xem trẻ chậm tiếp thu là gì và biểu hiện của nó như thế nào.

1. Trẻ chậm tiếp thu là gì?

Trẻ chậm tiếp thu là tình trạng trẻ đạt được các mốc phát triển của mình với tốc độ chậm hơn nhiều so với các bạn cùng trang lứa.

Nhiều người hiểu lầm rằng những đứa trẻ này học kém hoặc chỉ đơn thuần là trẻ chậm phát triển trí tuệ.

Thực tế, mỗi đứa trẻ sẽ có một tốc độ học tập và phát triển riêng.

Một số trẻ khi mới sinh ra đã có sẵn tố chất học nhanh, hiểu nhanh và thông minh. Trong khi đó, nhiều trẻ sẽ cần nhiều thời gian hơn để học được các khái niệm và bài học tương tự.

Tóm lại, trẻ chậm tiếp thu, học chậm không phải là khuyết tật học tập. Rất ít trường hợp bé yếu kém hay thông minh bẩm sinh, chính cách chúng ta cung cấp kiến thức và cách trẻ hấp thụ kiến thức khiến trẻ trở nên như vậy.

2. Dấu hiệu trẻ chậm tiếp thu?

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm là trẻ gặp khó khăn trong việc đạt được mốc phát triển cơ bản. Chúng được phân loại thành 3 nhóm sau đây:

• Học tập
• Xã hội
• Tâm lý

Dưới đây, mình sẽ đi chi tiết vào từng dấu hiệu một để bố mẹ hiểu rõ hơn nhé!

2.1 Trẻ chậm tiếp thu trong học tập

Đặc điểm của trẻ chậm tiếp thu trong học tập bao gồm trí nhớ kém và chậm phát triển ngôn ngữ (chậm nói).

Biểu hiện của tình trạng này là bé cần nhiều thời gian hơn những đưa trẻ khác để học nói. Hoặc trẻ cần nhiều bài học lặp đi lặp lại trong thời gian dài để học hết các khái niệm.

Trẻ còn hay gặp tình trạng kém tập trung, chú ý kém, không liên kết được kiến thức giữa các bài học trừ khi được chỉ định cụ thể.

Đó cũng là lý do những trẻ chậm tiếp thu trong học tập, học chậm hầu hết là những ” trẻ học kém “.

Nhưng bố mẹ cũng không nên quá lo lắng, việc học nhanh hay chậm không quyết định hoàn toàn thành công trong cuộc sống sau này của bé. Thành công đến từ rất nhiều yếu tố, nếu trẻ may mắn có được sự thông minh ngay từ nhỏ thì chỉ tăng khả năng thành công hơn thôi.

2.2 Trẻ gặp các vấn đề về xã hội

Trẻ học chậm thường thích chơi với những trẻ nhỏ tuổi hơn và bé thường xuyên tránh tương tác với bạn bè cùng trang lứa.

Những bé gặp tình trạng này thường được xem là người hướng nội do không có khả năng kết nối với bạn bè đồng trang lứa, khiến bé trở nên trầm lặng hoặc dè dặt hơn.

2.3 Trẻ gặp các vấn đề về tâm lý

Trẻ sẽ thường xuyên không kiểm soát được cảm xúc của mình. Bé có xu hướng tức giận nhanh, thất vọng nhanh hơn hầu hết mọi người.

Trẻ hay lo lắng cho các vấn đề nhỏ nhặt trong cuộc sống hoặc nhanh chán nản trước những thất bại, những việc không theo ý muốn của trẻ.

Những trẻ này rất dễ gặp các vấn đề nghiêm trọng về lòng tự trọng, sự tự tin và dễ có hành vi hung hăng hoặc bất ổn về cảm xúc.

• Tham khảo thêm: Cách tăng cường trí nhớ cho học sinh

3. Nguyên nhân trẻ chậm tiếp thu

Hầu hết bố mẹ sẽ thắc mắc tại sao một số trẻ học chậm, sự thật là không có câu trả lời rõ ràng cho tình trạng này.

Tuy nhiên, một vài lý do dưới đây có thể là nguyên nhân chính dẫn đến trẻ chậm tiếp thu:

3.1 Trẻ bị chấn thương tâm lý

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm có thể đến từ việc trải qua chấn thương tâm lý trong quá khứ, điều này khiến trẻ chậm phát triển.

Hiện nay, khoa học đã chấp nhận các hình thức chấn thương khác nhau như chấn thương thể chất, chấn thương tâm lý, chấn thương tình cảm,…đều có tác động với trẻ em.

3.2 Trẻ bị sinh non

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm cũng có thể đến từ việc sinh non.

Việc sinh non làm trẻ có nguy cơ mắc nhiều bệnh như chậm phát triển trí tuệ, bại não, khiếm thị và khiế Các bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình học hỏi và tiếp thu của trẻ.

3.3 Trẻ mắc các bệnh về thần kinh

Một nguyên nhân phổ biến khác làm trẻ chậm tiếp thu, học chậm đó là các bệnh về não hoặc hệ thần kinh, điều này làm trẻ khó đạt được các cột mốc trong học tập như bạn bè cùng trang lứa.

Các bệnh này thường sẽ điều trị được, nhưng khi không thể điều trị được thì nên tìm cách kiểm soát nó.

3.4 Trẻ gặp vấn đề về thính giác

Trẻ chậm tiếp thu có thể do gặp vấn đề về thính giác. Việc tiếp thu bằng âm thanh là khó khăn với những trẻ học chậm, do đó trẻ thường đưa ra những câu trả lời không liên quan với câu hỏi được đặt ra.

Trẻ gặp khó khăn về việc viết đúng chính tả và thích trình bày bằng hình ảnh hơn là bằng miệng.

3.5 Trẻ gặp vấn đề về thị giác

Trẻ chậm tiếp thu có thể là do trẻ gặp vấn đề liên quan đến thị giác, trẻ thích học bằng miệng hơn là học bằng hình ảnh.

Trẻ khó phân biệt được giữa các đồ vật có kích thước, màu sắc và hình dạng khác nhau.

Trẻ không phân biệt được các đồ vật trong giống nhau và gặp khó khăn trong việc nhớ lại chúng.

3.6 Do trẻ được nuông chiều quá mức

Nguyên nhân phổ biến nhất làm trẻ chậm tiếp thu, học chậm là do bố mẹ nuông chiều quá mức.

Đôi khi, quá trình học tập đòi hỏi trẻ phải hành động liên tục và chấp nhận thất bại.

Rất nhiều trẻ được nuông chiều làm chúng có suy nghĩ ỷ lại, nghĩ rằng đã có người giải quyết cấn đề cho chúng. Đó lá lý do tại sao chúng không bao giờ học hỏi và thích nghi được. 

4. Thách thức mà trẻ chậm tiếp thu, học chậm phải đối mặt

Việc học trên hợp thường sẽ tập trung vào việc tiếp thu kiến thức & kỹ năng mới dựa trên các khái niệm đã học trước đó.

Phần lớn học sinh đang học với tốc độ ngày một nhanh hơn thì học sinh tiếp thu chậm chắc chắn sẽ bị bỏ lại phía sau.

Điều này tạo ra nhiều lỗ hỏng kiến thức trong các khái niệm và kỹ năng cơ bản, làm giảm khả năng lĩnh hội kiến thức mới của trẻ.

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm không chỉ đối mặt với những thách thức về giáo dục mà còn cả những thách thức về mặt xã hội và cá nhân.

Trẻ cảm thấy khó gần với bạn bè cùng trang lứa, mặc cảm về bản thân, thường bị loại khỏe các hoạt động ngoại khóa, thể thao và các hoạt động khác.

Điều này càng trầm trọng hơn ở những trẻ thường xuyên lo lắng và có suy nghĩ tiêu cực về bản thân.

Tóm lại:

Do không thể bắt kịp tốc độ học tập của các bạn cùng lứa tuổi, trẻ sẽ tự cảm thấy bản thân kém cỏi hơn những người khác, điều này ảnh hưởng đến sự tự tin và lòng tự trọng của trẻ.

5. Bố mẹ nên làm gì khi trẻ chậm tiếp thu?

Có rất nhiều cách để bổ mẹ giúp trẻ chậm tiếp thu, dưới đây là một vài phương pháp đã được kiểm chứng hiệu quả:

5.1 Bố mẹ cần hiểu rõ năng lực học tập của con

Nhiều trẻ có vấn đề trong học tập như khả năng tập trung kém, khó khăn trong việc khống chế các ngon tay để viết, mắc chứng khó đọc, khó tính toán và khó nhận diện con số.

Do đó, bố mẹ cần phải hiểu rõ tình trạng và bé và biết rằng mỗi trẻ sẽ có một khả năng học tập khác nhau. Một đứa trẻ có tư duy logic tốt sẽ học giỏi toán nhưng rất khó viết ra bài văn giàu cảm xúc.

Bởi vậy, bố mẹ cần hiểu rõ năng lực học tập của con để giúp trẻ phát triển đúng hướng, không nên ép buộc trẻ quá mức hoặc so sánh trẻ với bạn bè cùng trang lứa.

5.2 Tìm hiểu nguyên nhân trẻ chậm tiếp thu để có giải pháp

Trong các nguyên nhân làm trẻ chậm tiếp thu, học châm kể trên, bố mẹ cần xác định xem trẻ học chậm là do đâu để có giải pháp phù hợp.

Nếu trẻ học chậm do tổn thương tâm lý trong quá khứ thì phải tìm bác sĩ tâm lý để điều trị. Nếu trẻ học chậm do được nuông chiều quá mức thì bố mẹ nên xem lại cách giáo dục của mình.

5.3 Khen ngợi khi trẻ có tiến bộ

Động lực có tác dụng kỳ diệu với những trẻ chậm tiếp thu, học chậm.

Để giúp trẻ tiếp tục học hỏi, điều quan trọng là phải ghi nhận ngay cả những nỗ lực nhỏ nhất của trẻ và đưa ra phần thường cho mỗi cột mốc trẻ đạt được.

5.4 Có phần thưởng cho trẻ

Tương tự như bất kỳ đứa trẻ nào, một đứa trẻ chậm tiếp thu, học chậm sẽ có động lực để tiếp tục học và học càng nhiều để đạt phần thưởng ở cuối khóa học.

Bạn hãy đặt phần thưởng cho các cột mốc quan trọng để giữ cho trẻ có động lực và tập trung vào nhiệm vụ trước mắt.

5.5 Chia nhỏ mục tiêu

Khi làm việc với trẻ chậm tiếp thu, điều quan trọng là phải đặt mục tiêu nhỏ để trẻ có thể đạt được trong tầm với. Là bố mẹ, bạn phải có trách nhiệm hiểu được những gì con mình có thể đạt được.

5.6 Dạy cho trẻ hiểu thất bại không phải là xấu

Bất kỳ ai trong cuộc sống này đều phải thất bại ít nhất 1 lần trong đời, thất bại không hề xấu mà nó chính là động lực để thành công.

Hãy dạy trẻ làm quen với thất bại và cho chúng biết đó là điều hết sức bình thường. Khi trẻ thất bại, bạn tuyệt đối không được mắng mỏ, thay vào đó hãy khuyến khích trẻ thử lại.

5.7 Hãy kiên nhẫn

Bố mẹ tuyệt đối không nên so sánh con bạn với những đứa trẻ khác, điều này sẽ làm mất động lực của trẻ cũng như của bố mẹ.

Bố mẹ hãy kiên nhân khi dạy trẻ chậm tiếp thu để đảm bảo rằng trẻ sẽ đạt được cac cột mốc quan trọng trước mắt, ngay cả khi tốc độ học chậm hơn nhiều.

Hãy đảm bảo bạn không mất bình tĩnh khi dạy trẻ chậm tiếp thu và hét vào mặt bé, vì điều này chỉ làm trẻ mất đi động lực học tập.

5.8 Cho trẻ đi học thêm

Cho trẻ đi học thêm là một trong những chiến lược hiệu quả nhất với trẻ chậm tiếp thu, được nhiều bố mẹ hiện nay áp dụng.

Trẻ càng tương tác nhiều với bạn bè cùng tuổi, trẻ sẽ càng cảm thất tự tin hơn.

5.9 Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động ngoại khóa

Môi trường giáo dục hiện nay có rất nhiều hoạt động ngoại khóa cho trẻ tham gia.

Nếu trẻ tỏ ra hứng thú với bất kỳ hoạt động ngoại khóa nào, bố mẹ nên cho trẻ tham gia để trẻ tăng sự tự tin và dễ hòa nhập hơn.

Con người có rất nhiều loại thông minh khác nhau, trí thông mình về tư duy logic là tiêu chí trong môi trường giáo dục hiện nay. Tuy nhiên, trí thông mình có có nhiều dạng khác nhau như thông minh ngôn ngữ, trí thông minh về âm nhạc, nghệ thuật, thể thao,…

5.10 Khuyến khích trẻ tương tác và giao tiếp bằng lời nói

Bố mẹ và giáo viên nên khuyến khích trẻ chậm tiếp thu nói lên suy nghĩ của mình.

Bố mẹ có thể hỏi trẻ về một ngày học tập tại trường, bạn bè của bé, thảo luận về các chương trình giải trí, thể thao và âm nhạc.

6. Cách dạy trẻ chậm tiếp thu cải thiện khả năng học tập

6.1 Rèn luyện tính kỷ luật cho trẻ 

Tính kỷ luật là yếu tố quyết định thành công của trẻ trong tương lai. 

Khi trẻ mới bắt đầu đi học là thời điểm vàng để rèn nề nếp cho trẻ. Bố mẹ nên giúp con dạy đúng giờ đi học bằng cách đặt đồng hồ báo thức.

Bố mẹ nhắc nhở trẻ chuẩn bị đầy đủ sách vở trước khi đến trường, hoàn thành xong bài tập đến khi trẻ tự giác làm theo.

Nếu trẻ không chịu làm, bố mẹ nên có hình phạt mang tính giáo dục để giúp trẻ xây dựng được tính kỷ luật và tự giác.

6.2 Để cho trẻ có không gian riêng

Đứa trẻ nào cũng cần có không gian riêng của chúng, bố mẹ không nên giám sát liên tục quá trình học của trẻ. Điều này sẽ làm trẻ cảm thấy khó chịu và không tập trung vào bài học.

Khi trẻ bị giám sát, trẻ sẽ mất đi quyền tự do, tạo cho trẻ thói quen ỷ lại vì lúc nào bố mẹ cũng ở bên nhắc nhở và hướng dẫn.

Ngoài ra, tạo cho trẻ góc học tập yên tĩnh cũng là điều cần thiết giúp trẻ dễ ghi nhớ và tập trung hơn.

6.3 Dạy trẻ cách lặp lại thông tin 

Nếu trẻ gặp tình trạng học trước quên sau, bố mẹ hãy hướng dẫn trẻ lặp lại thông tin nhiều lần hơn.

Cách ghi nhớ tốt nhất là lặp lại thông tin nhiều hơn bình thường.

Bố mẹ có thể áp dụng cách đặt câu hỏi để bé trả lời, điều này giúp trẻ nhớ bài học lâu hơn.

6.4 Hướng dẫn trẻ cách ghi nhớ

Ôn lại kiến thức cũ và chia nhỏ nội dụng bài học là 2 chiến lược ghi nhớ bố mẹ nên hướng dẫn bé thực hành thường xuyên.

Khi trẻ bắt đầu bài học mới, bố mẹ cần tóm tắt các điểm chính trong bài học và hướng dẫn trẻ tập trung để nhớ lâu hơn.

Việc chia nhỏ nội dung bài học giúp trẻ chậm tiếp thu nhớ nhanh và nhớ lâu hơn. Cách này sẽ giúp trẻ biết được điểm nào quan trọng nhất để ghi nhớ.

6.5 Hỗ trợ trẻ làm bài tập về nhà

Trẻ chậm tiếp thu rất cần sự đồng hành của bố mẹ trong giai đoạn đầu đi học. Bố mẹ nên ngồi cạnh trẻ, hỏi trẻ vướng mắc ở đâu để tìm câu trả lời.

Hãy kiên nhẫn hướng dẫn trẻ làm bài tập về nhà, nếu trẻ không hiểu thì bố mẹ có thể dùng hình ảnh, âm thanh, ví dụ thực tế để hướng dẫn cho bé.

Dạy trẻ chậm tiếp thu, học chậm là một hành trình gian khô đòi hỏi sự yêu thương và kiên nhẫn. Bố mẹ không nên quát mắng vì bé chậm hiểu nhé!

7. Con lớp 1 tiếp thu chậm phải làm sao?

Phần lớn bố mẹ phát hiện trẻ chậm tiếp thu, học chậm khi trẻ bước vào lớp 1.

Việc đầu tiên là bố mẹ cần xác định nguyên nhân chính làm trẻ tiếp thu chậm là từ đâu: trẻ thiếu ngủ, thiếu dinh dưỡng, kém tập trung,…

Hầu hết các nguyên nhân làm trẻ chậm tiếp thu như sinh non, vấn đề về thị giác, thính giác,….thì bố mẹ đã biết khi trẻ còn học mẫu giáo.

Trẻ vào lớp 1 thì nguyên nhân chính làm trẻ tiếp thu chậm là từ trẻ thiếu ngủ, thiếu dinh dưỡng, kém tập trung, tổn thương tâm lý và cách dạy của bố mẹ.

Nếu trẻ thiếu ngủ, bố mẹ nên xem lại lịch ngủ hằng ngày của trẻ.

Nếu trẻ thiếu dinh dưỡng, bố mẹ nên bổ sung dinh dưỡng cho bé thông qua các loại thực phẩm, cốm trí não cho bé, thuốc bổ não cho trẻ,…

Tổn thương tâm lý đến từ việc gia đình tan vỡ, bố mẹ thường xuyên cãi nhau,…cũng là nguyên nhân làm trẻ chậm tiếp thu.

Bên cạnh đó, bố mẹ có thể tham khảo cách dạy trẻ chậm tiếp thu, học chậm ở trên để áp dụng tại nhà.

• Tham khảo thêm: Cốm Noben Kid mua ở đâu? Có tốt không? 

8. Câu hỏi thường gặp

8.1 Trẻ chậm tiếp thu khác với trẻ khuyết tật học tập như thế nào?

Khuyết tật học tập là một tình trạng sinh lý ngăn cản đứa trẻ học tập theo cách giống như những đứa trẻ bình thường.

Trẻ vẫn có thể học với tốc độ tương tự bạn bè cùng trang lứa nhưng phải được dạy theo cách riệng phụ thuộc vào đặc điểm khuyết tật học tập của trẻ.

Chẳng hạn, trẻ mắc chứng khó đọc có thể học nhanh như bất kỳ đứa trẻ nào nếu chúng được đọc cho nghe thay vì bị bắt phải đọc.

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm gặp khó khăn trong việc theo kịp bàn bè do không có khả năng nắm bắt khái niệm hoặc hiểu những gì được dạy.

8.2 Trẻ chậm tiếp thu và ADHD có giống nhau không?

Hội chứng ADHD là vấn đề liên quan đến sự tập trung và duy trì sự chú ý của trẻ. Còn trẻ chậm tiếp thu, học chậm thì phải vật lộn để đạt được những cột mốc học tập do không nắm bắt thông tin nhanh chóng.

8.3 Trẻ chậm tiếp thu có đồng nghĩa là trẻ bị tự kỳ không? 

Chắc chắn là ” KHÔNG”.

Tự kỷ là tình trạng trẻ bị khuyếm khuyết trong giao tiếp, trong tương tác với mọi người, dẫn đến khả năng hòa nhập xã hội kém.

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm chỉ là một biểu hiện nhỏ của trẻ tự kỷ. Do đó, không phải tất cả trẻ chậm tiếp thu, học chậm đều bị tự kỷ.

9. Lời kết

Trên đây là toàn bộ những chia sẻ của mình về chủ đề ” Làm gì khi trẻ chậm tiếp thu? “, hy vọng nội dung bài viết cung cấp nhiều giá trị hữu ích cho bố mẹ có con đang gặp tình trạng này.

Trẻ chậm tiếp thu, học chậm rất cần sự hỗ trợ từ bố mẹ và giáo viên. Nếu không được hướng dẫn thích hợp, trẻ thường cảm thất bị bỏ rơi và bắt đầu bực bội với việc học. Trẻ sẽ có suy nghĩ bi quan, tiêu cực, ảnh hưởng nhiều đến kết quả học tập của trẻ.

Do đó, điều quan trọng là duy trì thái độ tích cực và hỗ trợ những học sinh học chậm loại bỏ những yếu tố cản trở việc học. Giáo dục từ bố mẹ và nhà trường là nhân tố chính trong việc giúp đỡ những trẻ chậm tiếp thu, học chậm thành những cá nhân toàn diện trong tương lai.

Điều bố mẹ cần nhớ là không bao giờ tự cho rằng con mình là một đứa trẻ chậm tiếp thu. Nếu bạn nghĩ rằng con bạn có thể gặp khó khăn trong học tập, hãy đưa trẻ đi gặp bác sĩ chuyên khoa để chắc chắn về tình trạng của trẻ nhé!

Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết! Hãy chia sẻ bài biết này để giúp nhiều người biết đến nhé!